Odkryj sekret jednego z najzdrowszych chlebów. Pumpernikiel pokochasz nie tylko za jego smak

W diecie większości Polaków znajdują się różne rodzaje chleba, bułki, bagietki i inne wyroby piekarnicze. Trudno sobie wyobrazić życie bez m.in. pysznych kanapek, jednak nie każdy rodzaj pieczywa jest dobrym wyborem. Wybierając pieczywo, warto zwrócić uwagę na skład, który może znacząco się różnić – np. pieczywo z białej mąki pszennej to jedynie bomba kaloryczna, która sprawia, że poziom glukozy we krwi zaczyna gwałtownie rosnąć. Wysokie wartości odżywcze ma pieczywo pełnoziarniste bez zbędnych dodatków. Z mąki razowej powstaje m.in. chleb pumpernikiel, który nie tylko dostarcza do naszego organizmu wiele składników odżywczych, ale także ma liczne właściwości prozdrowotne.

Co to jest pumpernikiel?

Chleb pumpernikiel to pieczywo pochodzące z Niemiec. Pumpernikiel różni się od tradycyjnego polskiego chleba z mąki razowej doborem dodatków i sposobem pieczenia – pumpernikiel jest wypiekany, a dokładnie parzony, w niskiej temperaturze. Sposób pieczenia wpływa m.in. na trwałość tego rodzaju pieczywa, sprawiając, że przez długi czas zachowuje świeżość. Proces pieczenia trwa od 10 do 20 godzin. Po wyjęciu z pieca pumpernikiel leżakuje i dojrzewa.

Pumpernikiel można poznać po charakterystycznym wyglądzie oraz wadze – chleb ten jest bardzo ciemny i ciężki. Tradycyjny pumpernikiel ma prostokątny kształt. Za brązową, brunatno-czerwoną lub czarną barwę pumpernikla odpowiada dodatek melasy.

Skład pumpernikla

Tradycyjny pumpernikiel wypiekany jest z mąki żytniej razowej. W składzie pumpernikla znajdują się również zakwas żytni, słód jęczmienny, wspomniana wcześniej melasa, miód lub ekstrakt z jabłek oraz woda i sól. W sklepach dostępny jest również pumpernikiel ze śliwkami.

Tradycyjne chleby typu pumpernikiel nie zawierają zbędnych dodatków m.in. chemicznych wzmacniaczy smaku i substancji barwiących.

Jak smakuje pumpernikiel?

Dodatek melasy, miodu lub ekstraktu z jabłek sprawia, że pumpernikiel ma charakterystyczny, słodko-kwaśny smak. Pieczywo to jest zbite i ciężkie. Chleb pumpernikiel zapewnia długie uczucie sytości, za które odpowiadają m.in. mąka z pełnego przemiału.

Jakie zastosowanie ma pumpernikiel?

Chleb pumpernikiel to idealny wybór do kanapek. Słodko-kwaśny smak pumpernikla doskonale komponuje się ze smakiem wędlin, serów, ryb, a także warzyw oraz tradycyjnych i wegańskich past kanapkowych. Ten rodzaj pieczywa można również podawać do zup i dań jednogarnkowych, które są spożywane z chlebem np. bigosu oraz do sałatek.

Jakie wartości odżywcze ma chleb pumpernikiel?

Pumpernikiel ma wysokie wartości odżywcze. Choć nie jest to pieczywo niskokaloryczne – 100 g pumpernikla dostarcza do naszego organizmu około 250 kcal, to trudno jest zjeść bardzo dużą porcję tego chleba. Co ciekawe, pomimo wysokiej kaloryczności pumpernikiel polecany jest dla osób na diecie odchudzającej, bo wystarczy zjeść 1-2 małe kromki tego pieczywa, aby zaspokoić głód i na długo zapomnieć o podjadaniu, które jest głównym wrogiem szczupłej sylwetki i dobrego zdrowia.

Chleb pumpernikiel jest bogaty w białko, aminokwasy, węglowodany złożone, witaminę A, witaminy z grupy B, witaminę E, witaminę K i kwas foliowy. Substancje mineralne, które znajdują się w pieczywie typu pumpernikiel to m.in. sód, potas, wapń, magnez, żelazo, cynk oraz fosfor.

Warto wiedzieć, że pumpernikiel ma niski indeks glikemiczny (IG = 50) i niski ładunek glikemiczny (8), więc może znaleźć się w diecie osób, u których rozwinęła się insulinooporność oraz osób chorujących na cukrzycę.

Jakie właściwości prozdrowotne ma pumpernikiel?

Pumpernikiel to bardzo wartościowe pod względem odżywczym pieczywo, którego spożywanie może przynieść wiele korzyści. Sekretem prozdrowotnych właściwości pumpernikla są pełne ziarna. Mąka razowa zawiera witaminy i minerały oraz błonnik pokarmowy, dzięki którym nasz organizm może prawidłowo funkcjonować.

Spożywanie tradycyjnego pumpernikla w korzystny sposób wpływa na układ pokarmowy, układ krążenia, układ immunologiczny oraz układ nerwowy. Jedząc pumpernikiel, można m.in.:

• usprawnić procesy trawienne,
• zmniejszyć uciążliwe skurcze mięśni i inne dolegliwości, które są związane z niedoborem magnezu,
• przyśpieszyć przemianę materii,
• zapomnieć o zaparciach,
• zmniejszyć poziom złego cholesterolu i trójglicerydów,
• zmniejszyć ryzyko powstawania zatorów,
• poprawić pracę układu immunologicznego.

Pośrednio spożywanie pumpernikla oraz innych źródeł błonnika pokarmowego zmniejsza ryzyko rozwoju m.in. raka jelita grubego.

Kto powinien zrezygnować ze spożywania pumpernikla?

Pumpernikiel, choć zdrowy, nie powinien być spożywany w nadmiarze, co ma związek z wysoką kalorycznością. Co więcej, pieczywo z mąki razowej, na zakwasie, jest ciężkostrawne. Ze spożywania pumpernikla powinny zrezygnować osoby cierpiące na schorzenia układu pokarmowego m.in. zapalenie błony śluzowej żołądka i refluks żołądkowo-przełykowy.

Spożywanie bardzo dużych ilości pumpernikla może wywołać ból brzucha, niestrawność, biegunkę oraz wzdęcia. Skutki uboczne spożywania tego pieczywa pojawiają się przede wszystkim u osób z wrażliwym przewodem pokarmowym.

Czy można upiec pumpernikiel w domu?

Bez problemu można znaleźć przepisy na domowy pumpernikiel oraz pieczywo o bardzo podobnym składzie. Tradycyjny pumpernikiel jest pieczony z przestrzeganiem kilku ważnych zasad. W warunkach domowych trudno jest zapewnić właściwe warunki wypieku i leżakowania, które w dużym stopniu wpływają na smak pumpernikla. Przy obecnych cenach energii problem może również stanowić długie pieczenie pumpernikla w piekarniku gazowym lub elektrycznym.

Nic nie stoi na przeszkodzie, aby spróbować upiec chleb z mąki żytniej razowej i zakwasu żytniego z melasą lub miodem, który, choć nie jest prawdziwym pumperniklem, przypomina go pod względem smaku, konsystencji i wartości odżywczych. Taki chleb nie wymaga długiego pieczenia w niskiej temperaturze oraz leżakowania.